สาร Lecithin

สาร Lecithin คืออะไร

Lecithin,Choline,Phosphatidycholine เป็นสารอาหารที่พบในธรรมชาติ ตัวที่ออกฤทธิ์ใน Lecithin คือ Phosphatidylcholin สารLecithin จะมี Choline เป็นส่วนประกอบประมาณร้อยละ ปัจจุบันมีการสังเคราะห์สาร Lecithin จากถั่วเหลืองซึ่งนำไปผสมอาหาร

สาร Choline มีความสำคัญต่อเซลล์โดยเป็นส่วนหนึ่งของโครงสร้างของเซลล์ เป็นสารที่นำข้อมูลจากเส้นประสาทไปสู่เซลล์ มีผลต่อการเผาผลาญของไขมัน

คนเราต้องการ Lecithinเท่าใด

สมัยก่อนไม่ค่อยพบว่ามีการขาดสาร Lecithin แต่ปัจจุบันคนนิยมรับประทานอาหารที่มีไขมันต่ำ จึงอาจจะทำให้เกิดการขาด Lecithin ในคนปรกติต้องการ Lecithin วันละ 6กรัม ส่วน Cholinต้องการวันละ 0.6-1 กรัม เราได้รับสารอาหารนี้จากธรรมชาติ โดยเฉพาะอาหารที่ค่อนข้างมัน ตารางข้างล่างจะแสดงอาหารที่มีสาร Lecithin


ชนิดอาหาร	phosphatidylcholine[mg]	choline[mg]
Apple ผลกลาง	30	.39
กล้วยผลกลาง	3.2	2.8
ตับวัว [3.5 oz]	3362	60.6
เนื้อวัว[3.5 oz]	466	0.8
กาแฟ [6 oz]	2	18.5
ไข่ใบใหญ่	2010	.2
นมหนึ่งถ้วย	27.9	3.8
ถั่วลิสง[1 oz]	107.3	13.2
ขนมปัง 1 แผ่น	6.6	2.5

สาร Lecithin สังเคราะห์

การสังเคราะห์สาร Lecithin ทำได้ 2 วิธีคือการสังเคราะห์จากน้ำมันถั่วเหลือง และ phosphatidylethanolamine (PPE) สารสังเคราะห์ Lecithin ที่วงาขายในท้องตลาดมี 3 รูปแบบคือ

Granulated lecithin ซึ่งทำเป็นรูปของเหลว 1 ชช มีสาร Phosphatidylcholine (mg) 1700 มก.และมี Choline (mg) 230 มก
capsules 1เม็ดมีสาร Phosphatidylcholine (mg) 180 มก.และมี Choline (mg) 24 มก.

พบว่าสารสังเคราะห์ค่อนข้างจะปลอดภัยสามารถรับประทาน Choline ได้มากถึง 20 กรัมโดยที่ไม่เกิดผลข้างเคียง

ผลข้างเคียงที่พบได้แก่ แน่นท้อง คลื่นไส้ใจสั่นเหงื่อออก

ประโยชน์ของ Lecithin

การลด Cholesterol

ไขมัน Cholesterol สูงจะเป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ การลดระดับ Cholesterol จะลดอัตราการเสียชีวิต และอัตราการเกิดโรคหัวใจ มีการทดลองการใช้ Lecithinในการลดไขมันในอดีต แต่เป็นการศึกษาที่ไม่สมบูรณ์ พบว่าการให้ Lecithin ขนาดวันละ 3.5 กรัมเป็นเวลา 30 วัน สามารถลดไขมันได้ เชื่อว่าเกิดจากกลไกดังต่อไปนี้

Lecithin ในอาหารจะลดการดูดซึมของ Cholesterol
Lecithin กระตุ้น apo-A1-HDL system ทำให้เกิดการขับไขมันออก
ทำให้ cholesteroกลายเป็นน้ำดี
จากการทดลองในหนูพบว่าการให้ Lecithin จะลดการเกิดโรคหลอดเลือดแข็ง

การลด Homocystein

สาร Homocystein เป็นสารที่เกิดจากการสลายของ essential amino acid methionine ทำให้เกิดสาร amino acid ที่มี sulfer เป็นส่วนประกอบ หากมีสารดังกล่าวสูงในเลือดจะเป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจในการทำลายสาร Homocystein มีได้สองวิธี

วิธีแรกต้องมีกรด folic และวิตามิน B12 เป็นตัวเร่ง
วิธีที่สองต้องมีวิตามินบี 6 เป็นตัวช่วย

ดังนั้นหากร่างกายขาดวิตามิน B6 และ B12 หรือกรดโฟลิกจะทำให้เกิด Homocystein ในเลือดสูง และเชื่อว่าการขาด Choline ก็จะทำให้ Homocysteinในเลือดสูง

การป้องกันตับ

เป็นที่ทราบว่า choline เป็นส่วนประกอบที่สำคัญในการทำงานของเซลล์โดยเฉพาะตับ พบว่าหากขาด choline จะทำให้เกิด ไขมันพอกตับ แต่การทดลองพบว่าการให้ choline ร่วมกับสุราจะลดการเกิดไขมันพอกตับ แต่ต้องบอกไว้ก่อนนี่เป็นการทดลองในลิง

ช่วยความจำ

Choline เป็นสารตั้งต้นของ acetylcholine ซึ่งเป็นสารที่ถ่ายทอดคำสั่งของเซลล์สมอง ผู้ที่เป็น Alzheimer’s disease จะมีสารตัวนี้ต่ำ ดังนั้นเชื่อว่าการให้ Choline จะช่วยเรื่องความจำได้ แต่ยังขาดหลักฐานสนับสนุน

ถั่วเหลือง Tran-fatty acid Lecithin ไขมันดีและไม่ดี ถั่วต่าง