ช่องคลอดอักเสบ
การติดเชื้อราVulvovaginal
Candidiasis (VVC)
เชื้อที่เป็นสาเหตุได้แก่ C.
albicans แต่ก็อาจจะเกิดจากเชื้ออื่นก็ได ้เกิดจากการที่เชื้อราในช่องคลอดเจริญมากเนื่องจากความเป็นกรดเสียไป โรคนี้ไม่ติต่อทางเพศสัมพันธ์
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดการติดเชื้อรา
- ความเครียด
- เบาหวาน
- การตั้งครรภ์
- การใช้ยาคุมกำเนิด
- การใช้ยาปฏิชีวนะ โดยเฉพาะยาในกลุ่ม tetracyclin
อาการและอาการแสดงของช่องคลอดอักเสบ
- ตกขาวมากขึ้น
- ตกขาวเป็นเมือกขาว
- คันและแสบบริเวณช่องคลอด
- เจ็บเมื่อมีเพศสัมพันธ์
การแบ่งชนิดของโรคเชื้อราในช่องคลอด
จะแบ่งการติดเชื้อออกเป็นการติดเชื้อที่ไม่มีโรคแทรกซ้อน Uncomplicated VVC และการติดเชื้อที่มีโรคแทรกซ้อน Complicated VVC โดยมีเกณฑ์ดังต่อไปนี้
ไม่มีโรคแทรกซ้อน
Uncomplicated VVC |
โรคแทรกซ้อน Complicated
VVC |
เป็นเชื้อราที่ช่องคลอดนานๆครั้ง |
เป็นเชื้อราในช่องคลอดบ่อย |
มีการอักเสบไม่มาก |
มีการอักเสบมาก |
เกิดเชื้อ C.albican |
เกิดจากเชื้ออื่น |
ผู้ป่วยไม่มีโรคประจำตัว |
ผู้ป่วยมีโรค เบาหวาน มะเร็ง ตั้งครรภ์ เอดส์ |
การวินิจฉัยโรคช่องคลอดอักเสบ
- จากประวัติที่มีตกขาวสีขาวและคันอวัยวะเพศ
- นำตกขาวมาละลายด้วยน้ำยา KOH จะพบใยเชื้อรา
- การเพาะเชื้อขึ้นเชื้อรา
- pH<4.5
การรักษาช่องคลอดอักเสบ
ไม่มีโรคแทรกซ้อน Uncomplicated VVC
ใช้ยาเหน็บหรือยาทาที่มีส่วนผสมของยาฆ่าเชื้อรา สำหรับท่านที่เป็นครั้งแรกอาจจะไม่สามารถวินิจฉัย แต่หากเป็นครั้ง 2-3 ท่านพอจะทราบอาการและอาจจะหายาทาเองเป็นยาในกลุ่ม miconazole หรือ clotrimazole เป็นยาเหน็บหรือยาทาก็ได้
การดื่มและรับประทาน Cranberry
juice และ yogurt จะช่วยป้องกันการติดเชื้อรา เนื่องจากจะเพิ่มความเป็นกรดและเพิ่มเชื้อ lactobacillus ในช่องคลอด ยาที่ใช้ในการรักษาได้แก่ อย่างใดอย่างหนึ่ง
- Butoconazole 2% cream 5 gสอดช่องคลอดวันละครั้งเป็นเวลา 3 วัน
- Butoconazole 2% cream 5 g (Butaconazole1-sustained release),สอดช่องคลอดวันละครั้ง
- Clotrimazole 1% cream 5 gสอดช่องคลอดวันละครั้งเป็นเวลา 7--14 วัน
- Clotrimazole 100 mg สอดช่องคลอดวันละครั้งเป็นเวลา 7 วัน
- Clotrimazole 100 mg vaginal tablet, ใส่ช่องคลอดวันละ 2 เม็ดเป็นเวลา
3 วัน
- Clotrimazole 500 mg vaginal tablet, 1 เม็ดครั้งเดียว
- Miconazole 2% cream 5 gใส่ช่องคลอด 7 วัน
- Miconazole 100 mg vaginal suppository, สอดช่องคลอดวันละครั้ง 7 วัน
- Miconazole 200 mg vaginal suppository, สอดช่องคลอดวันละครั้ง 3 วัน
- Nystatin 100,000-unit vaginal tablet, วันละเม็ดเป็นเวลา 14 วัน
- Tioconazole 6.5% ointment 5 g ใส่ช่องคลอดครั้งเดียว
- Terconazole 0.4% cream 5 g ใส่ช่องคลอดเป็นเวลา 7 วัน
- Terconazole 0.8% cream 5 g ใส่ช่องคลอดเป็นเวลา 3 วัน
- Terconazole 80 mg vaginal suppository,ใส่ช่องคลอดเป็นเวลา 3 วัน
ยารับประทานใช้ Fluconazole 150 mg oral tablet, 1เม็ดครั้งเดียว
สำหรับคู่ที่มีเพศสัมพันธ์ไม่จำเป็นต้องรักษา
การรักษาเชื้อราในช่องคลอดที่มีโรคแทรกซ้อน
Complicated VVC
- เป็นเชื้อราในช่องคลอดบ่อย หมายถึงเป็นเชื้อราในช่องคลอดมากกว่า 4 ครั้งต่อปีผู้ป่วยส่วนใหญ่ไม่มีโรคประจำตัว ต้องมีการเพาะเชื้อเพื่อยืนยันการวินิจฉัย เชื้ออาจจะเป็นเชื้อราชนิดอื่นเช่น Candida glabrata การรักษาเริ่มต้นอาจจะต้องรักษาให้นานกว่าปกติ ยาทาอาจจะต้องทานาน 7-14 วัน ส่วนยารับประทานอาจจะต้องรับประทานนาน 3 วัน สำหรับผู้ที่เป็นซ้ำบ่อยๆต้องให้ยาเพื่อป้องกันการกลับเป็นซ้ำได้แก่ ยาเหน็บช่องคลอด clotrimazole (500-mg dose vaginal suppositories อาทิตย์ละครั้ง)หรือยารับประทาน ketoconazole (100-mg dose วันละครั้ง), fluconazole (100--150-mg dose สัปดาห์ละครั้ง), หรือ itraconazole (400-mg doseเดือนละครั้ง หรือ 100-mg dose วันละครั้ง).
- ในรายที่เป็นรุนแรง มีการอักเสบแคมใหญ่ มีบวม เกาจนเป็นรอยพวกนี้ต้องทายาหรือสอดยานาน 7-14 วัน ส่วนยารับประทานให้รับประทาน 2 ครั้งห่างกัน 3 วัน
- ช่องคลอดอักเสบที่เกิดจากเชื้อราชนิดอื่น
ควรจะปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
- สำหรับผู้ที่มีโรคประจำตัวหากเป็นยาทาต้องใช้เวลา
7-14 วันและควรจะรับประทานยาร่วมด้วย
การป้องกันช่องคลอดอักเสบจากเชื้อรา
- สวมชุดที่ไม่รัดและทำจากผ้าฝ้ายหรือผ้าลินิน ไหม
- หลีกเลี่ยงชุดรัดรูป
- ห้ามสวนล้างช่องคลอดเพราะจะทำลายเชื้อแบคทีเรีย
- ลดการใช้ยาดับกลิ่น
- งดการใช้ผ้าอนามัยที่มีน้ำหอม
- สวมเสื้อผ้าที่แห้งอยู่เสมอ
- หลีกเลี่ยงการอาบหรือแช่น้ำอุ่น
- ล้างชุดชั้นในในน้ำอุ่น
- รับประทานอาหารเพื่อสุขภาพ
- รับประทานโยเกิตร์
- ควบคุมระดับน้ำตาลให้คงที่