ยาลดไขมัน Nicotinic acid (วิตามินบี 3): ประโยชน์ต่อสุขภาพและโคเลสเตอรอล
กรดนิโคตินิก (Nicotinic acid) : ประโยชน์หลากหลาย นอกเหนือจากการเป็นวิตามินบี3
กรดนิโคตินิก เป็นชื่อเรียกอีกชื่อหนึ่งของ ไนอาซิน (Niacin) หรือที่เรารู้จักกันในนาม วิตามินบี3 เป็นวิตามินที่ละลายในน้ำได้ มีความสำคัญต่อการทำงานของร่างกายในหลากหลายด้าน
บทบาทของกรดนิโคตินิก
กรดนิโคตินิกมีบทบาทสำคัญในการรักษาสุขภาพโดยรวม โดยทำหน้าที่หลักๆ ดังนี้
- เป็นส่วนประกอบของโคเอนไซม์: กรดนิโคตินิกเป็นสารตั้งต้นของโคเอนไซม์ NAD และ NADP ซึ่งมีบทบาทสำคัญในกระบวนการเผาผลาญพลังงานของเซลล์ การสังเคราะห์ DNA และ RNA และการส่งสัญญาณของเซลล์
- ช่วยในการเผาผลาญ: กรดนิโคตินิกช่วยในการเผาผลาญคาร์โบไฮเดรต ไขมัน และโปรตีน เพื่อให้ร่างกายได้รับพลังงาน
- บำรุงระบบประสาท: กรดนิโคตินิกมีส่วนช่วยในการทำงานของระบบประสาท ส่งผลต่ออารมณ์ ความจำ และสมาธิ
- รักษาสุขภาพผิว: กรดนิโคตินิกช่วยในการสร้างและซ่อมแซมเซลล์ผิวหนัง ลดการอักเสบ และป้องกันผิวจากแสงแดด
- ลดระดับไขมันในเลือด: กรดนิโคตินิกในปริมาณสูงสามารถช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดี (LDL) และไตรกลีเซอไรด์ และเพิ่มระดับคอเลสเตอรอลชนิดดี (HDL) ซึ่งมีส่วนช่วยในการป้องกันโรคหัวใจและหลอดเลือด
แหล่งอาหารที่อุดมด้วยกรดนิโคตินิก
เราสามารถได้รับกรดนิโคตินิกจากอาหารต่างๆ ดังนี้
- เนื้อสัตว์: เช่น เนื้อไก่ เนื้อปลา เนื้อวัว ตับ
- ธัญพืช: เช่น ข้าวกล้อง ข้าวโอ๊ต ขนมปังโฮลวีต
- ถั่ว: เช่น ถั่วลิสง อัลมอนด์
- ผักใบเขียว: เช่น ผักโขม คะน้า
ปริมาณกรดนิโคตินิกที่แนะนำต่อวัน
ปริมาณกรดนิโคตินิกที่แนะนำต่อวันแตกต่างกันไปตามเพศและวัย โดยทั่วไป
- ผู้ชาย: 16 มิลลิกรัม
- ผู้หญิง: 14 มิลลิกรัม
- หญิงตั้งครรภ์: 18 มิลลิกรัม
- หญิงให้นมบุตร: 17 มิลลิกรัม
วิธีการใช้ยา และขนาดของยา
- ขนาดที่ใช้ 500มก-2000 มก ต่อวัน
- ในช่วงเดือนที่1จะให้ขนาด 500 มก ก่อนนอน
- เดือนที่2 จะให้ 1000 มก ต่อวัน ก่อนอนและเพิ่มจนครบ 2000 มก ก่อนนอน
- หากมีอาการร้อนตามตัวมากก็สามารถให้ aspirin 325 mg ก่อนให้ยา Nicotinic acid
การใช้ยา Nicotinic acid ร่วมกับยาชนิดอื่น
- simvastatin ซึ่งเป็นยาลดไขมันหากใช้ร่วมกันขนาดยา NIASPAN ไม่ควรจะเกิน 2000 มก ต่อวัน และ simvastatin ไม่ควรเกิน 40 มก ต่อวัน เพราะอาจจะทำให้เกิดการสลายของกล้ามเนื้อและเกิดไตวาย
- cholestylamine ซึ่งเป็นยาลดไขมัน การให้ยาทั้งสองชนิดจะต้องห่างกันอย่างน้อย 4 ชั่วโมงเพราะจะรบกวนการดูดซึมของยา
- ยาลดความดันโลหิต ยา Nicotinic acid อาจจะทำให้ความดันโลหิตต่ำในรายที่ได้รับยาลดความดันโลหิต
ข้อควรระวังในการใช้ยาNicotinic acid
- ยา Nicotinic acid ร่วมกับ simvastatin เพราะจะทำให้เกิดกล้ามเนื้อสลาย
- ต้องให้ด้วยความระมัดระวังในผู้ที่มีโรคตับ หรือดื่มสุรามาก
- ยา Nicotinic acid อาจจะทำให้ระดับน้ำตาลสูงขึ้น กรดยูริกสูงขึ้น
- เมื่อให้ยานี้ร่วมยาต้านการแข็งตัวของเลือดอาจจะทำให้เลือดออกง่ายขึ้น
ข้อห้ามในการใช้ยาNicotinic acid
- โรคตับ และมีผลการตรวจเลือดผิดปกติ
- กำลังเป็นโรคกระเพาะ
- มีเลือดออกจากหลอดเลือดแดง
- แพ้ยา Nicotinic acid
ประโยชน์ของ Nicotinic Acid ในการดูแลสุขภาพ
1. ช่วยลดระดับคอเลสเตอรอล
Nicotinic acid เป็นที่รู้จักในฐานะสารที่มีประสิทธิภาพในการลดระดับคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดี (LDL) และไตรกลีเซอไรด์ ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญที่อาจทำให้เกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด นอกจากนี้ ยังช่วยเพิ่มระดับคอเลสเตอรอลชนิดดี (HDL) ที่ช่วยป้องกันการสะสมของไขมันในหลอดเลือด
2. ป้องกันโรคหัวใจและหลอดเลือด
การใช้ Nicotinic acid ในการลดไขมันในเลือดและควบคุมระดับคอเลสเตอรอลสามารถช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจ หลอดเลือดตีบ และความดันโลหิตสูง
3. ช่วยส่งเสริมการทำงานของระบบประสาท
Nicotinic acid มีบทบาทในการบำรุงและเสริมสร้างระบบประสาท ช่วยให้ระบบประสาททำงานอย่างมีประสิทธิภาพ และช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคเกี่ยวกับสมอง เช่น อัลไซเมอร์
4. บำรุงผิวพรรณ
Nicotinic acid มีส่วนช่วยในการบำรุงผิวหนัง โดยเฉพาะในการรักษาความชุ่มชื้นของผิว ช่วยลดการอักเสบและป้องกันสิว ทำให้ผิวพรรณดูกระจ่างใสและสุขภาพดี
5. ช่วยในการย่อยอาหาร
Nicotinic acid ช่วยกระตุ้นเอนไซม์ที่เกี่ยวข้องกับการย่อยอาหาร ทำให้ร่างกายสามารถย่อยและดูดซึมสารอาหารได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ผลข้างเคียงและข้อควรระวัง
การรับประทานกรดนิโคตินิกในปริมาณสูง อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงได้ เช่น
- อาการหน้าแดง: เป็นผลข้างเคียงที่พบบ่อยอาการร้อนวูบวาบ ผื่นแดงบนผิวหนัง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเริ่มรับประทานกรดนิโคตินิกใหม่ๆ
- อาการทางเดินอาหาร: เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย
- ผลต่อตับ: การรับประทานกรดนิโคตินิกในปริมาณสูงเป็นเวลานาน อาจส่งผลต่อการทำงานของตับ
- ปวดศีรษะ คลื่นไส้
- ปัญหาเกี่ยวกับระบบย่อยอาหาร เช่น ปวดท้อง
- การทำงานของตับผิดปกติ ดังนั้น ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญก่อนเริ่มใช้ Nicotinic acid โดยเฉพาะในกรณีที่ต้องการใช้ในปริมาณสูงเพื่อลดระดับคอเลสเตอรอลหรือไขมันในเลือด
ผู้ป่วยโรคตับ โรคเบาหวาน โรคเกาต์ หรือผู้ที่มีประวัติแพ้ยา ควรปรึกษาแพทย์ก่อนรับประทานกรดนิโคตินิก
กรดนิโคตินิกอาจมีปฏิกิริยากับยาบางชนิด เช่น ยาลดคอเลสเตอรอล ยาลดความดันโลหิต ดังนั้นควรแจ้งแพทย์เกี่ยวกับยาที่กำลังรับประทานอยู่
หมายเหตุ
- บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ข้อมูลความรู้ทั่วไปเท่านั้น ไม่สามารถใช้แทนคำแนะนำจากแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพได้
- ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนรับประทานกรดนิโคตินิกเสริม โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากมีโรคประจำตัวหรือกำลังรับประทานยาอื่นๆอยู่
ข้อควรระวังในการใช้ Nicotinic Acid
1. ผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับตับควรระมัดระวังในการใช้ Nicotinic acid เนื่องจากการใช้ในปริมาณสูงอาจส่งผลกระทบต่อตับ
2. ควรแจ้งแพทย์หากใช้ยาที่อาจมีปฏิกิริยากับ Nicotinic acid เช่น ยารักษาโรคเบาหวานหรือยาลดความดันโลหิต
3. หญิงตั้งครรภ์และให้นมบุตรควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ Nicotinic acid ในปริมาณที่สูง
สรุป
Nicotinic acid เป็นวิตามินที่มีบทบาทสำคัญในการลดระดับไขมันในเลือดและป้องกันการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด นอกจากนั้นยังช่วยบำรุงระบบประสาทและผิวพรรณ การใช้ Nicotinic acid เพื่อประโยชน์ในการลดคอเลสเตอรอลควรอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์เพื่อหลีกเลี่ยงผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น
ทบทวนวันที่
โดย นายแพทย์ ประพันธ์ ปลื้มภาณุภัทร อายุรแพทย์,แพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว