ปากแห้ง อาการ สาเหตุ และการรักษา
เคยไหมครับที่ตื่นมาตอนเช้าจะรู้สึกคอแห้งมาก บางครั้งกลืนน้ำลายจะเจ็บคอ เป็นอาการของปากแห้งซึ่งพบได้กับคนทั่วๆไป หากมีอาการปากแห้งจะต้องหาสาเหตุและแก้ไขปากแห้งอาจจะเกิดจากโรคประจำตัวเช่น โรคเบาหวาน หรืออาจจะเกิดจากยาบางชนิด ปากแห้งจะเป็นความเสี่ยงที่จะทำให้เกิดโรคเหงือก
อาการปากแห้ง
น้ำลายในปากมีหน้าที่คลุกเค้าอาหารย่อยอาหาร ให้ความชุ่มชื้นในปาก ทำให้ปากสะอาด ปากแห้งเกิดจากร่างกายไม่สามารถสร้างน้ำลายได้อย่างเพียงพอ นอกจากนั้นน้ำลายยังมีผลดีต่อสุขภาพดังต่อไปนี้
- ยังป้องกันการติดเชื้อโดยการควบคุมแบคทีเรีย และเชื้อรา
- ทำความสะอาดในปาก
- ช่วยหล่อลื่นในขณะกลืนอาหาร
- ช่วยย่อยอาหารบางชนิด
รู้ได้อย่างไรว่าปากแห้ง
ผู้ที่มีอาการปากแห้งจะมีอาการดังต่อไปนี้
- รู้สึกเหนียวในปาก
- รู้สึกเจ็บคอหรือแสบคอ
- หิวน้ำบ่อย
- ปากและลิ้นแห้ง
- ลิ้นจะแห้ง และแดง
- พูดแล้วกระแอมบ่อย เสียงแหบ
- ร้อนคอ
- กลืนลำบาก
- พูดลำบาก
- เสียงแหบ
- จมูกแห้ง ลมหายใจแห้งๆ
สาเหตุของปากแห้ง 9 ประการ
สาเหตุของปากแห้ง
-
การหายใจทางปาก หลายท่านนอนหายใจทางปาก ทำให้เกิดปากแห้ง จะคอแห้ง หรือแสบคอในตอนเช้า การที่นอนหายใจทางปากอาจจะเกิดจาก
- นิสัย
- เป็นภูมิแพ้ หรือมีอะไรขวางทางเดินหายใจ
- โรคนอนกรน
- ปากแห้งเนื่องจากยา ผลข้างเคียงจากยา ยารักษาโรคหลายชนิดทำให้เกิดปากแห้ง ยาเหล่านี้ได้แก่ ยาแก้ปวด ยาแก้แพ้ ยารักษาโรคซึมเศร้า ยาลดน้ำมูก ยารักษาโรคอ้วน ยาลดความดันโลหิต ยากันชัก ยารักษาหอบหืด ยาแก้ปลายประสาทอักเสบ ยาแก้คลื่นไส้อาเจียน โดยเฉพาะหากรับประทานยาหลายชนิด
- จะพบว่าอาการปากแห้งจะพบในผู้สูงอายุมากกว่าอายุน้อย ทั้งนี้เนื่องจากโรคที่ผู้สูงอายุป่วยเช่นโรคเบาหวาน โรคสมองเสื่อม หรือเกิดจากยาที่เขารับประทานอยู่
- ผลจากโรคที่เป็นอยู่ เช่นโรคเบาหวาน โรคเอดส์ โรค Alzheimer's ภาวะโลหิตจาง โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ อัมพาต คางทูมผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ควบคุมไม่ดี ร่างกายจะเสียน้ำเนื่องจากน้ำตาลที่สูง และอีกสาเหตุหนึ่งคือเกิดจากยาที่รับประทาน
- โรคสมองเสื่อม Alzheimer’s disease เนื่องจากผู้ป่วยมีปัญหาทางระบบสมองทำให้ผู้ป่วยดื่มน้ำไม่พอ
- การรักษาเคมีบำบัดด้วยยา หรือรังสีรักษา จะมีปัญหาเรื่องปากแห้ง
- การสูบบุหรี่ และการดื่มสุรา พบว่าคนทั้งสองกลุ่มจะมีอุบัติการณ์ของปากแห้งสูงกว่าคนปกติ และมีอุบัติการณ์ของโรคเหงือก ฟันผุสูงกว่าคนทั่วไป
- ผู้ป่วยที่ติดยาเสพติด ทุกชนิดจะทำให้ปากแห้ง
- โรค Sjögren’s disease ซึ่งเป็นโรคแพ้ภูมิตัวเองก็มีอาการปากแห้งเป็นอาการสำคัญ
- ขาดน้ำ เช่น ไข้สูง ท้องร่วง เหงื่ออกมาก อาเจียน ออกกำลังกายมาก
- เส้นประสาทถูกทำลายจากการผ่าตัดหรืออุบัติเหตุ
- ผ่าตัดต่อมน้ำลาย
- ผู้ที่สูบบุหรี่
ปากแห้งจะทำให้เกิดผลเสียอะไร
ผู้ที่ปากแห้งจะมีความเสี่ยงต่อการเกิดเหงือกอักเสบ ฝันผุ การติดเชื้อรา และมีปัญหาเกี่ยวกับการใส่ฟันปลอมนอกจากนั้นปากแห้งอาจจะมีผลต่อสุขภาพ
- ขาดอาหาร
- มีปัญหาในช่องปาก เช่นฟันผุ โรคเหงือก
- ปัญหาทางอารมณ์ เช่น วิตกกังวล เครียด ซึมเศร้า
- มีปัญหาการรับรสอาหาร
การดูแลผู้ที่ปากแห้ง
ขึ้นกับสาเหตุหากเกิดจากยาให้ปรึกษาแพทย์ที่รักษาเพื่อปรับยา หากเกิดจากการผลิตน้ำลายน้อยให้ใช้ยาที่กระตุ้นการหลั่งน้ำลาย นอกจากนั้นก็มีวิธีที่จะช่วยเรื่องปากแห้ง
- ดื่มน้ำให้มาก
- เคี้ยวหมากฝรั่งที่ไม่มีน้ำตาล
- อมลูกอมที่ไม่มีน้ำตาล
- ดื่มน้ำอย่างเพียงพอ
- ให้ดื่มน้ำระหว่างรับประทานอาหาร
- เคี้ยวอาหารให้ละเอียดก่อนกลืนอาหาร
- หลีกเลี่ยงสุราและกาแฟ
- มีเครื่องให้ความชื้นในห้องนอน
- หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด อาหารแห้ง และอาหารเค็ม
- แปรงฟันด้วยยาสีฟันที่มีส่วนผสมของ fluoride
- หายใจทางจมูก
- ใช้เครื่องทำความชื้นในห้องนอน
กลับหน้าเดิม
การดูและฟัน | คราบหินปูน | สาเหตุโรคเหงือก | สุขอนามัยช่องปาก | โรคเหงือกอักเสบ | โรคในช่องปาก | โรคเหงือก | เหงือกร่น | ปริทนต์อักเสบ | โรคเหงือกกับหัวใจ | ปากแห้ง | ฟันผุ | การแปรงฟัน | กลิ่นปาก
